Gevorderd mix meervoud - zelfstandig naamwoord
Met Slimleren oefenen leerlingen thuis of in de les, op een leuke en interactieve manier, de stof die jij voor ze klaar zet. Benieuwd naar onze stof? Hieronder zie je hoe het onderwerp Gevorderd mix meervoud - zelfstandig naamwoord eruit ziet. Leerlingen kunnen in Slimleren vragen over dit - en ieder ander - onderwerp maken. Docenten kunnen de resultaten daarvan inzien en daarmee hun lessen efficiënter inrichten en makkelijker differentiëren.
Theorie
Uitdaging
Hoe pas je alle regels over het meervoud van zelfstandig naamwoorden toe?
Methode
Als je het meervoud van een zelfstandig naamwoord moet spellen, denk dan goed aan de regels die je hebt geleerd of soms is het nodig om gewoon goed in je geheugen te graven om erachter te komen hoe je een woord ook alweer schrijft. Hieronder zie je samengevat de verschillende mogelijkheden voor de spelling van het meervoud van een zelfstandig naamwoord:
1 - Meervoud is vaak: enkelvoud+en, enkelvoud+s of enkelvoud+'s
2 - aa/ee/oo/uu + medeklinker: een klinker weglaten
3 - a/e/i/o/u + medeklinker: een medeklinker erbij
4 - Enkelvoud zelfstandig naamwoord eindigt op -s: s wordt soms een z
5 - Enkelvoud zelfstandig naamwoord eindigt op -f: f wordt soms een v
6 - Enkelvoud zelfstandig naamwoord eindigt op -ee: meervoud eindigt op -eeën
7 - Zelfstandig naamwoorden die in het enkelvoud eindigen op -ie, eindigen in het meervoud op iën, ieën of ies.
Maar let op: er komen uitzonderingen voor op deze regels.
Woorden die uit het Latijn komen hebben vaak een gekke meervoudsvorm, heel anders dan woorden die uit de Nederlandse taal komen. Hier maken we onderscheid tussen Latijnse zelfstandig naamwoorden die eindigen op -us, -um en -ix.
1 - Zelfstandig naamwoorden uit het Latijn: eindigend op -us
Deze woorden krijgen vaak in het meervoud de uitgang -i in plaats van de uitgang -us, zoals de volgende woorden:
radius - radii
musicus - musici
syllabus - syllabi
Let op: er zijn woorden uit het Latijn die inmiddels zo "vernederlandsd" zijn, dat ze geen -i krijgen als uitgang (bijvoorbeeld bonus, bonussen).
2 - Zelfstandig naamwoorden uit het Latijn: eindigend op -um
Deze woorden krijgen vaak in het meervoud de uitgang -a in plaats van de uitgang -um, zoals de volgende woorden:
museum - musea
datum - data
visum - visa
medium - media
3 - Zelfstandig naamwoorden uit het Latijn: eindigend op -ix
Deze woorden krijgen vaak in het meervoud de uitgang -ices in plaats van de uitgang -ix, zoals de volgende woorden:
mentrix - mentrices
rectrix - rectrices
matrix - matrices
Vuistregels
- Meervoud is vaak: enkelvoud+en, enkelvoud+s of enkelvoud+'s
- aa/ee/oo/uu + medeklinker: een klinker weglaten
- a/e/i/o/u + medeklinker: een medeklinker erbij
- Enkelvoud zelfstandig naamwoord eindigt op -s: s wordt soms een z
- Enkelvoud zelfstandig naamwoord eindigt op -f: f wordt soms een v
- Enkelvoud zelfstandig naamwoord eindigt op -ee: meervoud eindigt op -eeën
- Enkelvoud zelfstandig naamwoord eindigt op -ie: meervoud eindigt op iën, ieën of ies.
- Zelfstandig naamwoorden uit het Latijn krijgen soms bijzondere uitgangen in het meervoud. Eindigt het woord op -us dan eindigt het meervoud vaak op -i, eindigt het woord op -um dan eindigt het meervoud vaak op -a en eindigt het woord op -ix dan eindigt het meervoud vaak op -ices.
Voorbeeldvraag
Hoe schrijf je het meervoud van deze zelfstandige naamwoorden?
a. fles - .....
b. musicus - .....
c. groef - .....
Uitwerkingen
a. fles - flessen
b. musicus - musici
c. groef - groeven