Het meest gebruiksvriendelijke oefenprogramma vól slimmigheden
Keuze type bijwoord
Met Slimleren oefenen leerlingen thuis of in de les, op een leuke en interactieve manier, de stof die jij voor ze klaar zet. Benieuwd naar onze stof? Hieronder zie je hoe het onderwerp Keuze type bijwoord eruit ziet. Leerlingen kunnen in Slimleren vragen over dit - en ieder ander - onderwerp maken. Docenten kunnen de resultaten daarvan inzien en daarmee hun lessen efficiënter inrichten en makkelijker differentiëren.
Keuze type bijwoord
Theorie
Uitdaging
Hoe kan je verschillende soorten bijwoorden van elkaar onderscheiden en benoemen?
Methode
Er bestaan ontzettend veel bijwoorden en verschillende soorten bijwoorden, waaronder:
- bijwoorden van graad: enorm, nogal, zeer, ontzettend, ...
- bijwoorden van plaats: hier, daar, nergens, daarginds, ...
- bijwoorden van tijd: gisteren, nu, soms, later, ...
- aanwijzende bijwoorden: hier, daar, ...
- onbepaalde bijwoorden: altijd, nooit, ergens, nergens, ...
- vragende bijwoorden: waarom, waarheen, wanneer, hoe, ...
Bovenstaande typen bijwoorden zijn relatief makkelijk van elkaar te onderscheiden. Daarnaast zijn er nog een paar typen bijwoorden die wat lastiger zijn te identificeren:
Voegwoordelijke bijwoorden: dus, echter, bovendien, ...
Deze woorden verbinden twee deelzinnen met elkaar en geven dankzij deze verbinding tevens een toevoegende betekenis aan de zin. Het verschil met een 'voegwoord' is dat een voegwoord altijd alleen tussen de zinnen in kan staan (of soms ook vooraan de zin), het voegwoordelijke bijwoord kan op meerdere plekken staan.
- Het was een comfortabele vlucht, totdat er turbulentie kwam.
--> totdat = voegwoord. Je kan het niet verplaatsen, alleen helemaal vooraan kan wel: Totdat er turbulentie kwam, was het een comfortabele vlucht.
- Het is niet alleen goed geweest, bovendien was het ook nog leuk!
- Het is niet alleen goed geweest, het was ook nog leuk bovendien!
--> bovendien = voegwoordelijk bijwoord. Je kan het namelijk wel verplaatsen.
Voornaamwoordelijke bijwoorden: erbij, daardoor, hiermee, waarnaar, ....
Dit zijn samenstellingen van de woorden er, daar, hier en waar met een voorzetselbijwoord eraan vast.
- Hij heeft daardoor net de trein gehaald.
- Er stond een hekje, waarachter hij goed kon schuilen.
Voorzetsel bijwoorden: aan, in, bij, achter, ...
Soms is een woord dat soms ook een voorzetsel is, geen voorzetsel maar een bijwoord. In dat het geval moet het 'voorzetsel' deel uitmaken van een werkwoord, deel zijn van een naamwoordelijk gezegde of een bijwoordelijke bepaling van plaats zijn.
- Wanneer komt zij bij als ik vragen mag dokter? (deel van het werkwoord 'bijkomen')
- Het is weer aan tussen ons. (deel van het naamwoordelijk gezegde 'is weer aan')
- Ik sta achteraan de rij. (bijwoordelijke bepaling van plaats)
Vuistregels
Er bestaan ontzettend veel bijwoorden en verschillende soorten bijwoorden, waaronder:
- bijwoorden van graad: enorm, nogal, zeer, ontzettend, ...
- bijwoorden van plaats: hier, daar, nergens, daarginds, ...
- bijwoorden van tijd: gisteren, nu, soms, later, ...
- aanwijzende bijwoorden: hier, daar, ...
- onbepaalde bijwoorden: altijd, nooit, ergens, nergens, ...
- vragende bijwoorden: waarom, waarheen, wanneer, hoe, ...
- voegwoordelijke bijwoorden: dus, echter, bovendien, ...
- voornaamwoordelijke bijwoorden: erbij, daardoor, hiermee, waarnaar, ....
- voorzetselbijwoorden: aan, in, bij, achter, ... (alleen als het geen voorzetsel is!)
Voorbeeldvraag
Wat zijn de bijwoorden in de volgende zinnen? Wat voor type bijwoorden zijn het?
a. Gisteren ben ik op bezoek geweest bij mijn moeder.
b. Ik ben me daar nooit van bewust geweest.
c. Wanneer ga je op vakantie?
Uitwerkingen
a. Gisteren ben ik op bezoek geweest bij mijn moeder.
Gisteren is een bijwoord van tijd.
b. Ik ben me daar nooit van bewust geweest.
Daar is een aanwijzend bijwoord.
Nooit is een onbepaald bijwoord.
c. Wanneer ga je op vakantie?
Wanneer is een vragend bijwoord.
